Ο Μάνος Λοΐζος, ένας από τους πιο σημαντικότερους σύγχρονους συνθέτες, 22 Οκτωβρίου 1937 έως 17 Σεπτεμβρίου 1982. Έζησε σε μια δύσκολη εποχή για την Ελλάδα, μια εικοσαετία που σίγουρα δεν θα ήθελε κανείς να επιστρέψει 1960 – 1980. Μια εποχή που έδρασε στην σκέψη του, και προσδιόρισε την μουσική του δημιουργία προσπαθώντας να δώσει μετά την απογοήτευση την ελπίδα του αύριο, αγωνιζόμενη πάντα μέχρι το τέλος με τη πεποίθησή ότι ο κόσμος μπορεί και πρέπει να γίνει καλύτερος.
Μεγαλωμένος στο Εθνικό Ωδείο της Αλεξάνδρειας, θαυμαστής του Τσιτσάνη και Χατζηδάκη δεν έπαψε ποτέ να πειραματίζεται με την μουσική. Ο Γιάννης Ρίτσος είχε πει γι αυτόν “η μουσική του, οικεία, φιλική, μας κερδίζει από το πρώτο της άκουσμα, σύμφωνα με ένα πλατύτατο κοινωνικό συναίσθημα που περιλαμβάνει και το δικό μας”
Ποιος όμως ήταν ο Μάνος Λοΐζος;
Μια προσπάθεια να τον γνωρίσουμε ξεκινώντας από την αρχή. Ο τόπος γεννήσεως του είναι η Αλεξάνδρεια της Αιγύπτου, όμως κάποιες άλλες μαρτυρίες αναφέρουν πως γεννήθηκε στη Λάρνακα της Κύπρου και αμέσως μετά έφυγαν για την Αλεξάνδρεια. Ο πατέρας του, Ανδρέας Λοΐζος, κατάγονταν από ένα χωρίο της Λάρνακας ενώ η μητέρα του, Δέσποινα Μανάκη ήταν από τη Ρόδο.
Ο Μάνος Λοΐζος από 7 χρονών είχε την πρώτη του επαφή με τη μουσική και πιο συγκεκριμένα με το βιολί, το Εθνικό Ωδείο της Αλεξάνδρειας όμως του έδωσε όλες εκείνες της απαραίτητες γνώσεις ώστε να έχει τις πρώτες βάσεις πάνω στη μουσική.
Η Αθήνα, οι σχολές & οι διάφορες δουλείες
Στην Αθήνα τον συναντάμε το 1955 όταν ήρθε στην Ελλάδα για να σπουδάσει, έως το 1960 που εγκαταλείπει. Αυτά τα πέντε χρόνια διαπιστώνει πως οι σχολές που φοιτά δεν του δίνουν την ευκαιρία να εκφράσει αυτό που νιώθει καθώς οι σχολές είναι, η Φαρμακευτική του Πανεπιστημίου Αθηνών, αργότερα η Ανωτάτη εμπορική και στο τέλος και η σχολή Βακαλό (σχολή ζωγραφικής). Όπως φαίνεται από το αποτέλεσμα ήταν δεδομένο, πως ο Μάνος Λοΐζος δεν υπήρχε περίπτωση ποτέ να συνεχίσει την παρουσία του σε αυτούς τους χώρους καθώς ήταν μακριά από την μουσική.
Η μουσική στη ζωή του
Έτσι αρχίζει ένα ταξίδι δύσκολο καθώς για να επιβιώσει δουλεύει από σερβιτόρος, διακοσμητής, γραφίστας σε διαφημιστικές εταιρίες αλλά και σε διάφορες μπουάτ ως μουσικός. Το 1961 συμμετέχει στη πρωτοβουλία συγκρότησης του Συλλόγου φίλων Ελληνικής Μουσικής, εκεί του δίνεται η ευκαιρία το 1962 από το Μίκη Θεοδωράκη να διευθύνει την χορωδία στις παραστάσεις Της όμορφης πόλης.
Εδώ ο Μάνος Λοΐζος δείχνει την έφεση που έχει στη μουσική και αρχίζει σιγά σιγά να διακρίνεται. Η γνωριμία του με το Μίμη Πλέσσα μέσο της πρώτης του γυναίκας, ο οποίος τότε εργάζονταν στο Εθνικό Ίδρυμα Ραδιοφωνίας του έδωσε τη δυνατότητα να έρθει σε επαφή με την δισκογραφική εταιρία “Φιντέλιτυ”.
Το πρώτο σαρανταπεντάρη ηχογραφήθηκε το 1962 “Το τραγούδι του δρόμου” σε στίχους του Φεδερίκο Γκαρθία Λόρκα σε ερμηνεία του Γιώργου Μούτσιο, ο πρώτος του δίσκος όμως έρχεται έξι χρόνια μετά και συγκεκριμένα το 1968 με τίτλο “Ο Σταθμός”. Μία ίσως από τις πιο σημαντικές ζωντανές εμφανίσεις του είναι την άνοιξη το 1963 στο θέατρο “Ακροπόλ” όταν ήταν στη σκηνή μαζί με τον Χρήστο Λεοντή παρουσιάζοντας τα τραγούδια τους μπροστά στο ενθουσιώδη κοινό. Όμως το σημαντικότερο ήταν ότι εκεί ήταν στην πρώτη σειρά ο Γιάννης Ρίτσος και ο Μίκης Θεοδωράκης.
Η Επίσημη Δισκογραφία του Μάνου Λοΐζου
- Ο Σταθμός – 1968.
- Θαλασσογραφίες – 1970.
- Ευδοκία – 1971.
- Να χαμε τι να χαμε – 1972.
- Καλημέρα ήλιε – 1974.
- Τα τραγούδια του δρόμου – 1974.
- Τα νέγρικα – (Μαρία Φαραντούρη) – 1975.
- Τα τραγούδια μας – 1976.
- Πρώτες εκτελέσεις – 1979.
- Τα τραγούδια τα Χαρούλας – 1979.
- Για Μια μέρα ζωής – 1980.
- Δισκογραφία μετά το θάνατο του:
- Γράμματα στην αγαπημένη – 1983.
- Ο δρόμος του Μάνου – 1985.
- Αφιέρωμα από το ολυμπιακό στάδιο – 1985.
- Οι μπαλάντες του Μάνου – 1992.
- Κάτω από ένα κουνουπίδι – 1995.
- Ενθύμιο τρυφερότητας – 1997.
- Εκτός σειράς – 40 σκόρπιες ηχογραφήσεις – 2002.
- Τα τραγούδια του Σεβάχ – 2003.
- Αφιέρωμα στο Μάνο Λοΐζο – (Χάρις Αλεξίου) – 2007.
Τα δύσκολα χρόνια της Χούντας και η προσωπική ζωή του
Όπως οι περισσότεροι καλλιτέχνες έτσι και ο Μάνος Λοίζος είχε προβλήματα με την χούντα της επταετίας, έτσι τον Σεπτέμβριο του 1967 μετακόμισε στην Αγγλία. Όμως η αγάπη του για την Ελλάδα τον αναγκάζει να επιστρέψει την επόμενη κιόλας χρονιά.
Το 1972 ιδρύεται η Ένωση Μουσικοσυνθετών και στιχουργών Ελλάδος, είναι η προσπάθεια των καλλιτεχνών που συστήθηκε για την καταπολέμηση τότε της κασετοπειρατείας αλλά και της λογοκρισίας.
Εκεί ο Μάνος Λοίζος είναι ένα από τα ιδρυτικά μέλη, της (ΕΜΣΕ) όπου το 1978 θα γίνει και ο πρόεδρος της. Η ενασχόλησή του με την (ΕΜΣΕ) θα δώσει το δικαίωμα στη χούντα το βράδυ της 17Νοεμβρίου να τον συλλάβει και να κρατηθεί για κάποιες μέρες στη φυλακή.
Η Προσωπική του ζωή και τα προβλήματα υγείας
Ο Μάνος Λοΐζος έκανε 2 γάμους στη ζωή του, το 1965 γνωρίζει και παντρεύεται την Μάρω Λύμνου όπου κάνουν και ένα παιδί, την Μυρσίνη. Ο δεύτερος γάμος του έγινε το 1978 με την ηθοποιό Δώρα Σιτζάνη. Την δεκαετία του 80΄ αρχίζουν τα προβλήματα υγείας, η αντίστροφη μέτρηση ήδη για τον μεγάλο συνθέτη στη Ελληνική σύγχρονη σκηνή έχει αρχίσει.
Τον Οκτώβριο του 1981 μπαίνει στο νοσοκομείο με περικαρδίτιδα και αναγκάζεται να ταξιδεύει στη Μόσχα για περεταίρω εξετάσεις. Δυστυχώς τον Ιούνιο του 1982 υπέστη το πρώτο εγκεφαλικό επεισόδιο, το τέλος πλέον είναι κοντά και στις 17 Σεπτέμβριου του ιδίου έτος ο Μάνος Λοΐζος φεύγει από τη ζωή στην ηλικία των 44 ετών.
Οι συνεργασίες
Οι συνεργασίες του με άλλους μεγάλους καλλιτέχνες ήταν πολλές, σας αναφέρουμε μερικές από αυτές: Αρχίζουμε με τους στιχουργούς, μερικοί από αυτούς, ο μεγάλος Λευτέρης Παπαδόπουλος, ο Φώντας Λάδης. Τραγουδιστές Στέλιος Καζαντζίδης, Μαρία Φαραντούρη, Γιώργος Νταλάρας, Χάρις Αλεξίου, Δήμητρα Γαλάνη κ.α.
Μόνο και μόνο από τα ονόματα που προαναφέραμε καταλάβατε τον σεβασμό που είχε ο Μάνος Λοΐζος σε όλο τον κόσμο της μουσικής και ιδιαιτέρα στους δημιουργούς. Κλείνοντας αξίζει να αναφέρουμε ακόμα δυο αξιοσημείωτα γι αυτόν τον μεγάλο συνθέτη.
Το πρώτο είναι ότι το 2007 χαρακτηρίστηκε από το μουσικό χώρο ως έτος Μάνου Λοΐζου τιμώντας όλο το έργο του φεύγοντας τόσος νωρίς από τη ζωή. Και το δεύτερο είναι ότι για ακόμα περισσότερα γι αυτόν μπορείτε να βρείτε στο βιβλίο με τη σφραγίδα του Λευτέρη Παπαδόπουλου από τις εκδόσεις, Κάκτος το 2000.
Ο Επίλογος
Κάποια τραγούδια του, που δείχνουν τα στοιχεία του χαρακτήρα του και τη στάση του απέναντι στη ζωή αλλά και που αγαπήθηκαν από το ευρύτερο κοινό της μουσικής είναι:
- “Σε ακολουθώ”
- “Διφραγκάκι τόσο δα μικρό”
- “Όποιος δεί το παλικάρι”
- “Το εμβατήριο μου του έμαθαν να λέει – είναι μονότονο και του έρχεται να κλαίει”
- “Την έγραψε στον τοίχο με μπογιά”
- “Η Μέρα εκείνη δεν θα αργήσει” κ.α
Αυτός ήταν ο Μάνος Λοίζος, ο επαναστάτης με το δικό του τρόπο που όμως έφυγε από τη ζωή πολύ γρήγορα, αφήνοντας ένα πλούσιο σε μέγεθος και ποιότητα μουσικό έργο, τέτοιο που δεν μπορεί να ξεχαστεί.
Βίντεο Μάνος Λοϊζος
Σημείωση: Το άρθρο, αφιέρωμα για τον Μάνο Λοϊζο, θα ανανεώνεται ανά τακτά χρονικά διαστήματα ανάλογα με την εισροή πληροφοριών και ειδήσεων από όσο το δυνατόν αξιόπιστων πηγών που θα αφορούν τον συγκεκριμένο τραγουδιστή!!! Οι συντάκτες απλώς επιμελούνται τις πληροφορίες. Παρακάτω αναγράφονται οι πηγές που χρησιμοποιήθηκαν για το αφιέρωμα.