Δίπλα στην λέξη cult/καλτ στο λεξικό, αν ψάξεις προσεκτικά, θα δεις να αναγράφεται ένα όνομα. Το οικείο αυτό όνομα δεν θα μπορούσε να είναι άλλο εκτός από το: Σταύρος Τσιώλης.
Η αρχή
Ο διακεκριμένος σκηνοθέτης και σεναριογράφος γεννήθηκε στην Τρίπολη τον Οκτώβριο του 1937. Στην παιδική του ηλικία έβγαζε μεροκάματο μαζεύοντας βόλια από τις εκτελέσεις που έκαναν οι Γερμανοί, τα πήγαινε στον θείο του ο οποίος τα έλιωνε και τα έκανε μολύβι ώστε να παίρνουν ψωμί και γάλα για να ζήσουν. Σπούδασε στην σχολή Σταυράκου και το 1958 ξεκίνησε ως βοηθός σκηνοθέτη στη Φίνος Φιλμ. Δούλεψε σε πολλές γνωστές ταινίες δίπλα στο πλευρό σκηνοθετών όπως ο Δαλιανίδης και ο φίλος του Χρήστος Βακαλόπουλος τον συνέστηνε στον κόσμο με τον εξής τρόπο: «Από εδώ ο Σταύρος Τσιώλης που ήταν βοηθός του Κατσουρίδη στο Της Κακομοίρας». Συνολικά ως βοηθός σκηνοθέτη δούλεψε σε 54 ταινίες, εκ των οποίων οι περισσότερες ήταν της Φίνος Φιλμ.
Η πρώτη ταινία και το βάπτισμα του πυρός
«Άσε εσύ το γύρισμα αυτό, γύρνα σπίτι σου και γράψε ένα σενάριο για παιδιά». Αυτά ήταν τα λόγια που του είπε ο Φιλοποίμην Φίνος ο οποίος είχε διακρίνει το ταλέντο που είχε ο Σταύρος Τσιώλης. Έτσι γεννήθηκε η πρώτη ταινία ονόματι «Μικρός Δραπέτης», το 1968, με σκηνοθέτη τον Σταύρο Τσιώλη και πλέον το βάπτισμα του πυρός είχε πραγματοποιηθεί. Επίσης γύρισε την ταινία «Πανικός» σε δικό του σενάριο αλλά και την «Ζούγκλα των Πόλεων» η οποία ήταν σε σενάριο του Ν. Φώσκολου.
Το 1970 γύρισε την «Κατάχρηση Εξουσίας», ταινία με μεγάλη εμπορική επιτυχία και διεθνή καριέρα. Έπειτα, εγκατέλειψε τον κινηματογράφο για μια ολόκληρη δεκαπενταετία. Πριν εγκαταλείψει, ο Φίνος Φιλμ του είχε αναθέσει να κάνει το «Καληνύχτα Μαργαρίτα» η οποία θα γυριζόταν με μια συγκεκριμένη ηθοποιό. Ο Σταύρος Τσιώλης δήλωσε πως η αριστερή του συνείδηση δεν του το επέτρεπε καθώς βρισκόντουσαν σε περίοδο χούντας.
1970 – 1985
Μετά την αποχώρηση από τον κινηματογράφο και μέχρι την επιστροφή του ο Σταύρος Τσιώλης έκανε διάφορα επαγγέλματα. Μετά την Φίνος Φιλμ έγινε αντικριστής στο χρηματιστήριο. Έπειτα, πήγε στο Άγιο Όρος για να γίνει αγιογράφος και μετά από αυτή του την εμπειρία κατέληξε να σχεδιάζει κοσμήματα για λογαριασμό της κυρίας Μαυράκη. Περηφανευόταν κυρίως για ένα κόσμημα που είχε σχεδιάσει, με όνομα περιδέραιο της Θεοδώρας, το οποίο έτυχε να αγοράσει η Γκρέις Κέλι, την οποία από παιδί θαύμαζε από την ταινία «Χωριατοπούλα».
Η επιστροφή στον κινηματογράφο και η φιλμογραφία του
Η επιστροφή στον κινηματογράφο πραγματοποιήθηκε όταν ο οπερατέρ Γιώργος Αρβανίτης του είπε « Δεν γράφεις κάνα σενάριο;». Και έτσι απλά γεννήθηκε η «Μια τόσο μακρινή απουσία», ταινία που απέσπασε 6 πρώτα βραβεία στο φεστιβάλ της Θεσσαλονίκης. Συνέχισε με την ταινία « Σχετικά με τον Βασίλη» και μετά από αυτή γύρισε και τους «Ακατανίκητους Εραστές», ταινία η οποία επίσης απέσπασε πρώτα βραβεία και προβλήθηκε και στο Μουσείο Μοντέρνας Τέχνης της Νέας Υόρκης. Ακολούθησαν οι ταινίες: Έρωτας στη Χουρμαδιά (1990), Παρακαλώ Γυναίκες, μην κλαίτε(1992), Ο Χαμένος Θησαυρός του Χουρσίτ Πασά (1995), Ας Περιμένουν οι Γυναίκες (1998), Φτάσαμεε! (2004), Γυναίκες που Περάσατε από Δω (2019).
Η Τριλογία για τις γυναίκες και η ιστορία των τίτλων
- Ο Σταύρος Τσιώλης δεν είχε ποτέ στο μυαλό του την τριλογία αυτή ως: τριλογία για τις γυναίκες, ούτε καν ως τριλογία βασικά. Ο κόσμος την ονόμασε τριλογία.
- Το 1992 κυκλοφορεί η ταινία «Παρακαλώ Γυναίκες, μην κλαίτε», όπου το σενάριο και τη σκηνοθεσία αυτής της ταινίας συνυπόγραψε με τον Χρήστο Βακαλόπουλο. Βασικοί πρωταγωνιστές ο Αργύρης Μπακιρτζής και Δημήτρης Βλάχος. Ο τίτλος όμως θα ήταν Κλέφτες του Έρωτος αν ο διευθυντής φωτογραφίας δεν είχε διαβάσει πρόσφατα το Παρακαλώ Λύκοι, Μην Κλαίτε το οποίο οδήγησε στην διαμόρφωση του τελικού τίτλου.
- Επίσης, το Ας Περιμένουν οι Γυναίκες θα ονομαζόταν Ιστορικό Συνέδριο της Βόλβης, αν η κόρη του παραγωγού δεν είχε πει «Να πείτε κάτι για τις καημένες τις γυναίκες τους …. Που περιμένουν».
- Και ο τίτλος της τρίτης ταινίας, Γυναίκες που περάσατε από δω, προέκυψε όταν ένας φίλος του πρότεινε να κάνει μια ταινία που στον τίτλο της θα περιλάμβανε τις γυναίκες.
Η αγάπη του κόσμου για την τριλογία
Ο Σταύρος Τσιώλης ολοκλήρωσε την υποτιθέμενη τριλογία το 2018. Και στις τρείς ταινίες ο Τσιώλης έμεινε πιστός στο ίδιο ύφος και σκεπτικό. Έμεινε πιστός στους βαριά ερωτευμένους άντρες, την επίδραση του αντίθετου φύλου στην ψυχοσύνθεση τους και της αδυναμίας τους να διαχειριστούν τα συναισθήματα αυτά. Αλλά και στον θαυμασμό απέναντι στο γυναικείο φύλο, από άνδρες πονεμένους και ερωτευμένους. Ο κόσμος λάτρεψε τις ταινίες αυτές, ανέβηκαν σκηνές διάσπαρτες στο Youtube με ατάκες που ο κόσμος αγάπησε, τυπώθηκαν μπλουζάκια και οι ταινίες δεν άργησαν να χαρακτηριστούν ως cutl/καλτ.
Ατάκες από τις ταινίες αυτές αγαπήθηκαν πολύ από το κοινό και έφτασαν να γίνουν σήμα κατατεθέν για λάτρεις του ελληνικού καλτ κινηματογράφου. Μερικές από τις ατάκες που αγαπήθηκαν είναι οι παρακάτω:
- Ψήφισε η μάνα μου Νέα Δημοκρατία;
- Ο ορισμός του πέναλτι κυρία μου!
- Διότι οι άνθρωποι δε συγχωρούν αυτούς που από έρωτα εκπέσανε…
Λίγα λόγια δικά μου για τον Σταύρο Τσιώλη
Ανακάλυψα τον Σταύρο Τσιώλη πριν δύο ή τρία χρόνια. Την στιγμή που γράφω αυτές τις γραμμές παίζει σε άλλο παράθυρο το «Ας Περιμένουν οι Γυναίκες» και φοράω ένα μπλουζάκι με τυπωμένες τις τρείς ατάκες που αναφέρθηκαν προηγουμένως. Αυτό το άρθρο/αφιέρωμα δεν θέλω να μοιάζει με τα άλλα, για αυτό βάζω αυτή τη τελευταία παράγραφο. Γιατί νιώθω ως χρέος να μιλήσω για αυτό τον άνθρωπο. Τον άνθρωπο που τις ατάκες των περαστικών τις θεωρούσε ποίηση και θησαυρό.
Ο Σταύρος Τσιώλης με ταξίδεψε μέσα από τις ταινίες του. Μέσα στις ταινίες του περιγράφει την ελληνική πραγματικότητα με μεγάλη αυθεντικότητα, όπως ακριβώς είναι. Περιγράφει τον έρωτα, την απογοήτευση, τα χαμένα όνειρα, τη ζωή, όπως ακριβώς είναι. Χωρίς φαντεζί ονόματα και συναρπαστικές σκηνές. Για αυτό πιστεύω πως αγάπησε ο κόσμος τη δουλειά του, αγάπησε τον πραγματικό και απλό κινηματογράφο. Τον κινηματογράφο που σχολιάζει με τον πιο απλό τρόπο τα πιο δύσκολα θέματα για συζήτηση.
Όσα για κάποιους φαίνονται γελοία. Εξού και η μεγάλη ατάκα «Διότι οι άνθρωποι δε συγχωρούν αυτούς που από έρωτα εκπέσανε». Που για εμένα υποδηλώνει ότι ο κόσμος μπορεί να σε συγχωρήσει για οποιαδήποτε αποτυχία σου, αλλά ποτέ δεν θα σε συγχωρέσει αν η αιτία της αποτυχίας σου είναι ο έρωτας. Ο Σταύρος Τσιώλης με αυτή τη τριλογία, κατάφερε να συγχωρέσει όλους αυτούς που εκπέσανε από τον έρωτα. Στις 23 Ιουλίου του 2019 έφυγε από τη ζωή.
Αποσπάσματα ταινιών
Σημείωση: Το άρθρο, αφιέρωμα για τον σκηνοθέτη Σταύρο Τσιώλη, θα ανανεώνεται ανά τακτά χρονικά διαστήματα ανάλογα με την εισροή πληροφοριών και ειδήσεων από όσο το δυνατόν αξιόπιστων πηγών που θα αφορούν το συγκεκριμένο καλλιτέχνη!!! Παρακάτω αναγράφονται οι πηγές που χρησιμοποιήθηκαν για το αφιέρωμα. Επιμέλεια κείμενο Αφιερώματος, Θανάσης Τσιώλης.