Η σκηνοθέτρια και ηθοποιός Μαίρη Μαραγκουδάκη μας μιλά μέσα από τη συνέντευξη της στο Young People.gr για το ποιος είναι ο ρόλος του θεάτρου στη ζωή της. Μας εξηγεί, μέσα από τη δική της οπτική, τι είναι το πειραματικό θέατρο, το σύγχρονο θέατρο και το σωματικό θέατρο. Θεωρεί πως η μετάδοση των σκέψεων ενός σκηνοθέτη προς τους ηθοποιούς είναι μια δουλειά που απαιτεί τεράστια ακρίβεια, υπομονή, διορατικότητα, διάθεση συνεργασίας, σεβασμό και αλληλοκατανόηση.

Υποστηρίζει πως η σημασία δεν έχει μόνο να έχεις ταλέντο αλλά να το καλλιεργείς. Επίσης μιλά για τη  θεατρική παράσταση “Η εποχή της σκουριάς” (Διαβάστε το δελτίο Τύπου), του Γιάννη Παπάζογλου το οποίο είναι ένα έργο βαθιά πολιτικό και βαθιά ανθρώπινο. Τέλος μας λέει λίγα λόγια για το studio Μελενίκου και στέλνει το δικό της μήνυμα στους αναγνώστες μας.

Πριν διαβάσουμε τη συνέντευξη της, ας γνωρίσουμε τη Μαίρη Μαραγκουδάκη. Η Μαίρη Μαραγκουδάκη είναι ηθοποιός και σκηνοθέτης. Είναι απόφοιτη της σχολής θεάτρου του Άκη Δαβή και από το 2001 έχει σκηνοθετήσει πάνω από 20 θεατρικές παραστάσεις. Ένα από τα πιο σημαντικά είναι πως έχει δημιουργήσει μαζί με τον Τάσο Σκλαβούνο το studio Μελένικου όπου και διδάσκει από το 2010. Ειδικεύετε στο πειραματικό θέατρο, σύγχρονο θέατρο, σωματικό θέατρο αλλά και σαν ηθοποιός έχει ασχοληθεί και με το θέατρο δρόμου.

Η συνέντευξη της Μαίρης Μαραγκουδάκη στο Young People

Ποιος είναι ο ρόλος του θεάτρου και της σκηνοθεσίας στη ζωή σας; 

Ο Άκης Δαβής που ήταν ο δάσκαλός μου, έλεγε το εξής: «κάνουμε θέατρο γιατί δεν μπορούμε αλλιώς». Μου είναι δύσκολο να εξηγήσω αυτή τη φράση αλλά έτσι ακριβώς το αισθάνομαι, θα μπορούσα ίσως να προσθέσω ότι κάνω θέατρο γιατί μου είναι αδύνατο να μην κάνω. 

Διαβάζοντας το βιογραφικό σας βλέπουμε ότι έχετε ασχοληθεί με το πειραματικό θέατρο, ενώ σαν ηθοποιός έχετε ασχοληθεί με το θέατρο δρόμου – σωματικό θέατρο, το σύγχρονο θέατρο. Μπορείτε να μας εξηγήσετε, μέσα από τη δική σας οπτική, αυτούς τους όρους; 

Το πειραματικό θέατρο είναι το είδος στο οποίο ο σκηνοθέτης δεν ακολουθεί επιτυχημένες συνταγές και νόρμες. Εγώ συνήθως παίρνω ένα κείμενο και προσπαθώ να του δώσω ζωή στη σκηνή μέσα από τη δική μου οπτική, εφευρίσκοντας τρόπους ή χρησιμοποιώντας ήδη υπάρχοντες χωρίς να ακολουθώ κανόνες ανεβάσματος και συγκεκριμένες μεθόδους.    

Το σωματικό θέατρο είναι ένα είδος στο οποίο η έκφραση γίνεται κατά βάση μέσα από τη σωματική συμπεριφορά και όχι από τον λόγο.  

Με τον όρο σύγχρονο, τέλος, εννοώ ένα είδος θεάτρου που χρησιμοποιεί τα σύγχρονα μέσα (τεχνολογία, τρόπος έκφρασης, θεματολογία κλπ.) Επίσης σύγχρονο μπορεί να γίνει ένα κλασσικό έργο πχ. Σαιξπηρικό μέσα από το ανάλογο ανέβασμα. Στην προηγούμενη δουλειά μου για παράδειγμα συνέδεσα τον Άμλετ με το κίνημα των πανκ, χρησιμοποιώντας την αισθητική και τη φιλοσοφία του κινήματος.

Πώς μπορεί ένας σκηνοθέτης να περάσει τη σκέψη του, τις ιδέες του στους ηθοποιούς μιας παράστασης, ώστε να καταφέρει το επιθυμητό αποτέλεσμα;

Αρχικά πρέπει να ξέρει τι ακριβώς θέλει να επικοινωνήσει στον θεατή, κατά την άποψή μου. Στη συνέχεια πρέπει αυτή την οπτική να την αναλύσει στους ηθοποιούς, πράγμα που πολλές φορές είναι δύσκολο γιατί δεν αντιλαμβανόμαστε όλοι τα πράγματα με τον ίδιο τρόπο. Από εκεί και πέρα αρχίζει το πραγματικά δύσκολο κομμάτι, δοκιμές επί δοκιμών ώστε να χρησιμοποιηθούν με τον καλύτερο δυνατό τρόπο τα εκφραστικά μέσα κάθε ηθοποιού. Είναι μια δουλειά που απαιτεί τεράστια ακρίβεια, υπομονή, διορατικότητα, διάθεση συνεργασίας, σεβασμό και αλληλοκατανόηση.

Υπάρχει ταλέντο στην Ελλάδα του σήμερα; Το ελληνικό κοινό πως θα το χαρακτηρίζατε; 

Ταλέντο υπάρχει πάντα και παντού και θα συνεχίσει να υπάρχει όσο υπάρχουν άνθρωποι. Το ζήτημα δε νομίζω ότι είναι η ύπαρξη ή μη ταλέντου αλλά η καλλιέργειά του. Θεωρώ πως έχουμε επιδοθεί σε μια φρενίτιδα ανακάλυψης νέων ταλέντων, ανθρώπων που παρουσιάζουν σε όσο το δυνατό μεγαλύτερο κοινό τα όποια τους φυσικά χαρίσματα, αφήνοντάς τα στο στάδιο της πρώτης – ακαλλιέργητης ύλης, με αποτέλεσμα να έχουμε ένα καλλιτεχνικό στερέωμα γεμάτο ανθρώπους- πυροτεχνήματα που σβήνουν μετά από μια εντυπωσιακή έκρηξη ή στην καλύτερη περίπτωση παραμένουν σαν προϊόντα προς πώληση σε ράφια σούπερ μάρκετ επαναλαμβάνοντας το ίδιο πράγμα ξανά και ξανά. Καλλιτέχνης δεν είναι κάποιος που απλώς έχει ένα ταλέντο, αλλά κάποιος που καλλιεργεί με κόπο τα φυσικά του χαρίσματα και εξελίσσεται, εξελίσσοντας ταυτόχρονα την τέχνη του.  

Σχετικά με το κοινό θα αποφύγω να δώσω όποιο χαρακτηρισμό. Κοινό είμαστε όλοι και έτσι υπάρχει κοινό για όλους.

Μιλήστε μας λίγο για το έργο που ανεβάζετε;

«Η εποχή της σκουριάς» του Γιάννη Παπάζογλου είναι ένα έργο βαθιά πολιτικό αλλά και βαθιά ανθρώπινο. Η υπόθεση εξελίσσεται στο κοντινό μέλλον σε ένα εγκαταλειμμένο εργοστάσιο παιχνιδιών, όπου οι τέσσερις χαρακτήρες του έργου περιμένουν τον οδηγό- σωτήρα που θα τους μεταφέρει λαθραία σε κάποιο άλλο τόπο στον οποίο θα μπορέσουν να επιβιώσουν.

Η εποχή που διαδραματίζονται τα γεγονότα, τι κοινό έχει με τη σημερινή;

Αυτό είναι κάτι που θα πρέπει να ανακαλύψουν οι θεατές βλέποντας την παράσταση. Το σίγουρο είναι πως κάποιες από τις καταστάσεις που οι άνθρωποι βιώνουν στο φανταστικό μέλλον του έργου, συμβαίνουν ήδη αυτή τη στιγμή σε κάποια μέρη του κόσμου.

Ποιες δυσκολίες αντιμετωπίσατε στις πρόβες; Και πως τις ξεπεράσατε; 

Οι βασικές δυσκολίες είναι πρακτικές. Υποθέτω πως οι περισσότεροι έχετε ακούσει για τις τεράστιες δυσκολίες που αντιμετωπίζουμε οι άνθρωποι του θεάτρου, κυρίως οικονομικής φύσεως στο ανέβασμα μιας παράστασης. Τις ξεπεράσαμε επιστρατεύοντας το πείσμα, την αυτοθυσία, την αισιοδοξία και την αγάπη μας για αυτό που κάνουμε.

“Καλλιτέχνης δεν είναι κάποιος που απλώς έχει ένα ταλέντο, αλλά κάποιος που καλλιεργεί με κόπο τα φυσικά του χαρίσματα και εξελίσσεται, εξελίσσοντας ταυτόχρονα τη τέχνη του“

-Μαραγκουδάκη

Ποιό ρόλο υποδύεστε στο έργο; Παρουσιάστε μας και τους άλλους ηθοποιούς, μαζί με λίγα λόγια για το ρόλο που ενσαρκώνουν; 

Υποδύομαι την Κάτια μια νοσοκόμα που ονειρευόταν να γίνει τραγουδίστρια και δύο μικρότερους ρόλους. Οι υπόλοιποι ηθοποιοί με σειρά εμφανίσεως είναι ο Τάσος Ράπτης που υποδύεται τον Μίμη, έναν πρώην καθηγητή ιστορίας που πέρασε στο αντάρτικο πόλης. Ο Αντρέας Ανδρεάδης τον Νότη, έναν πρώην επόπτη εργασίας που πέρασε στα τάγματα ασφαλείας και τέλος η Λίζυ Ξανθοπούλου την Υβόνη μια ηλικιωμένη ηθοποιό που καταδιώκεται από το καθεστώς που θέτει εκτός νόμου τους ανθρώπους από μια ηλικία και πάνω.

Πείτε μας ένα λόγο για να έρθει κάποιος να δει την παράσταση.

Μου είναι πιο εύκολο να σας πω λόγους για να μην έρθει κάποιος. Αν δεν του αρέσει να προβληματίζεται, αν θεωρεί ότι όλα πάνε καλά και δεν έχει κοινωνικές ανησυχίες, αν προτιμάει τα εύπεπτα θεάματα, αν πηγαίνει στο θέατρο μόνο για να γελάσει, να σχολιάσει ή να εντυπωσιαστεί. Η παράσταση απευθύνεται σε όλους τους άλλους. Με λίγα λόγια σε όλους όσους συνδυάζουν τη διασκέδαση με την ψυχαγωγία.

Πιστεύετε πως ο άνθρωπος μεγαλώνοντας οδεύει προς την ωριμότητα;

Πιστεύω πως ο χρόνος που διανύουμε μας δίνει τη δυνατότητα να ωριμάζουμε, δεν πιστεύω όμως πως όποιος μεγαλώνει ωριμάζει ούτως ή άλλως. Η ωριμότητα εξαρτάται καθαρά από τον τρόπο με τον οποίο επιλέγουμε να υπάρχουμε σε σχέση με τους άλλους αλλά και με τον εαυτό μας. Γνωρίζω συνέχεια νέους ανθρώπους με αρκετή ωριμότητα και μεσήλικες ή ηλικιωμένους με τρομαχτική έλλειψή της.

Το studio Μελενίκου είναι μια καλλιτεχνική κολεκτίβα που συγκεντρώνει καλλιτέχνες από όλα τα είδη τέχνης, ποιος είναι ο στόχος αυτής της προσπάθειας και ποια τα όνειρά σας; 

Το studio Μελενίκου είναι βασικά ένας χώρος τέχνης που φτιάχτηκε από εμένα και τον Τάσο Σκλαβούνο, με επίκεντρο τις τέχνες του θεάτρου και της φωτογραφίας. Στον χώρο μας λειτουργούν εργαστήρια ενηλίκων φωτογραφίας, θεάτρου και κινηματογράφου. Δραστηριοποιούνται καλλιτέχνες από τις εικαστικές και τις παραστατικές τέχνες αλλά και από τη μουσική και τις εφαρμοσμένες τέχνες. Ο στόχος μας ήταν εξαρχής να δημιουργήσουμε μια καλλιτεχνική κοινότητα στην οποία εντάσσονται οι σπουδαστές μας αλλά και οι συνεργάτες μας. Το όνειρό μας είναι αυτή η κοινότητα που μεγαλώνει όλο και περισσότερο να παραμείνει ενεργή και να συνεχίσει να δέχεται καινούρια μέλη.

Ποιο μήνυμα θα θέλατε να στείλετε στους νέους μέσα από το Young People;

Να αντιστέκονται σε ότι τους φθείρει, στον απομονωτισμό, στην αδιαφορία, στη μιζέρια, στην ανουσιότητα, στη λογική του εύκολα – γρήγορα, στην υποκρισία, στη λογική της κερδοσκοπίας και στη ματαιοδοξία που κατακλύζουν τον κόσμο γύρω μας. Να ονειρεύονται, να οραματίζονται, να αγωνίζονται για αυτά τους τα όνειρα και να μην πιστέψουν ποτέ ότι είναι πολύ μικροί ή πολύ αδύναμοι. Και να σκέφτονται πως ότι καλό και ουσιαστικό έχει συμβεί σε αυτό τον κόσμο ξεκίνησε επειδή κάποιοι μικροί, λίγοι και πολλές φορές αδύναμοι το προσπάθησαν και δεν σταμάτησαν να το προσπαθούν. Σύμφωνα με τον Αλμπέρ Καμύ «Όλες οι σπουδαίες πράξεις και όλες οι σπουδαίες σκέψεις έχουν γελοίο ξεκίνημα».

Συντελεστές & Βίντεο Από τη Πρόβα της Παράστασης

Διαβάστε το δελτίο τύπου της παράστασης ” Η Εποχή της Σκουριάς”

Σημείωση: Για την ολοκλήρωση της συνέντευξης συνεργάστηκαν οι ομάδες Έκφρασης και Υλοποίησης και η Ομάδα Συνεντεύξεων. Υπεύθυνος συνέντευξης Ζαχαρίας Κρέσπης.