Η ομάδα του Young People ήρθε σε επικοινωνία με τον σκηνοθέτη, ηθοποιό, συγγραφέα Δημήτρη Καρατζιά για μία συνέντευξη “εφ’ όλης της ύλης”. Μας μιλάει για την πρώτη του επαφή με το θέατρο, τα πρώτα του βήματα στον αέναο χώρο της τέχνης, τις επιρροές του, τον ρόλο της τέχνης στην εποχή της κρίσης και την άποψή του για τον τομέα της σκηνοθεσίας στην Ελλάδα. Κάνει την αυτοκριτική του, μας αποκαλύπτει τα μελλοντικά του σχέδια και μας δίνει τη δική του συμβουλή για τους νέους που κάνουν τα πρώτα βήματα στον χώρο της τέχνης, είτε στην σκηνοθεσία, είτε στην υποκριτική, είτε ακόμα και στην συγγραφή. 

Διαβάστε τη Συνέντευξη του Δημήτρη Καρατζιά

Πότε πρωτοήρθατε σε επαφή με το θέατρο, τι ήταν αυτό που σας οδήγησε να ακολουθήσετε τη συγκεκριμένη πορεία στο χώρο της τέχνης;

Ξεκίνησα να κάνω θέατρο, χωρίς να ‘χω δει ποτέ μου παράσταση. Έβλεπα όμως τα πάντα στον κινηματογράφο. Μεγάλη αγάπη ο κινηματογράφος. Φοιτητής δημοσιογραφίας στη Θεσσαλονίκη, άρχισα μαθήματα σε ένα θεατρικό εργαστήρι, την “Παράθλαση”. Με όλη την τρέλα και το κέφι που έχει ένα εργαστήριο με ερασιτέχνες. Και εκεί δούλεψα τους πρώτους ρόλους. Γοητεύτηκα από τη διεργασία, την έρευνα, τη μελέτη, όλα όσα χρειάζονται για να χτίσεις έναν ρόλο. Ένας άλλος κόσμος γεννήθηκε. όμορφος. Έντονος. Διαφορετικός. Διασκεδαστικός. Ενίοτε και σκοτεινός. Στο χρόνο πάνω έδωσα εξετάσεις, πέρασα στη Δραματική Σχολή Αθηνών, παράτησα δουλειά, σχολές, και μετακόμισα στην Αθήνα. Όλα τα άλλα ήταν θέμα τύχης, συγκυριών και πολύς σκληρής δουλειάς.

Ποιες είναι οι θεατρικές και κινηματογραφικές επιρροές σας; Ποια θεατρική παράσταση θα θέλατε να σκηνοθετήσετε;

Μια καλή ταινία, μια καλή παράσταση, μια καλή σειρά, ένα καλό βιβλίο, ένα καλό τραγούδι, μαι σπουδαία ερμηνεία, μια ωραία σκηνοθεσία, μια ενδιαφέρουσα ιστορία. Τα πάντα μπορούν να σε επηρεάσουν. Τα πάντα μπορούν να σε εμπνεύσουν. Φτάνει να σου αγγίξουν ευαίσθητες χορδές. Τόσα πολλά σπουδαία κείμενα με τα οποία θα ήθελα να ασχοληθώ. Κλασικά και σύγχρονα. μια ζωή δεν φτάνει.

Τι ρόλο μπορεί να παίξει η τέχνη στην εποχή της κρίσης και ως βλέπετε το μέλλον της; Τι μπορεί να προσφέρει στον θεατή, αντίστοιχα το θέατρο, ο κινηματογράφος και η τηλεόραση;

Υπάρχει μια έκρηξη στα καλλιτεχνικά δρώμενα αυτής της χώρας την τελευταία δεκαετία. στο θέατρο, για παράδειγμα, από τις 200 παραστάσεις του 2008, φέτος το 2018 θα φτάσουμε τις 2000. Αυτό και μόνο του μιλάει για το μέλλον του θεάτρου στη χώρα μας. Αν μη τι άλλο υπάρχει μια πόλη που σφύζει από δημιουργία, από τέχνη. Και η τέχνη είναι χαρά. Χωρίς να σημαίνει ότι το πολύ είναι και καλό.

Η τέχνη, σε κάθε της μορφή αποτελούσε πάντα διέξοδο από την πραγματικότητα, ψυχαγωγία, λύτρωση. Πολύ περισσότερο όταν οι πολίτες μιας χώρας περνάνε δύσκολα. Μια καλή παράσταση, μια ωραία ταινία, μια καλή σειρά, μπορούν να δημιουργήσουν έναν ολόκληρο κόσμο και να σε παρασύρουν έστω και για λίγο μακριά από την καθημερινότητα σου, τη ρουτίνα σου, να ξεχαστείς, να γαληνέψεις. Μεγάλη η δύναμη της Τέχνης. Μπορεί να σου αλλάξει τον τρόπο σκέψης, να βελτιώσει τη ματιά σου, να αλλάξει ακόμη και την ίδια σου τη ζωή.

Θεωρείται πως μπορεί να σπουδάσει κανείς επαρκώς σκηνοθεσία και υποκριτική στην Ελλάδα; Οι σχολές Δραματικής μπορούν να ανταποκριθούν σε σχέση με τις ξένες;

Δεν γνωρίζω τι γίνεται με τις σχολές του εξωτερικού. Ξέρω όμως, ότι έχουμε εξαιρετικούς ηθοποιούς και σκηνοθέτες, παρόλο που δεν έχουμε σχολή σκηνοθεσίας (εννοείται ότι θα έπρεπε) και παρόλη τη γκρίνια για τις “ανεπαρκείς” Δραματικές μας σχολές. Η δουλειά που κάνει ένας άνθρωπος που θέλει να ασχοληθεί με την υποκριτική ή τη σκηνοθεσία μπορεί να αρχίζει σε μια σχολή, αλλά δεν σταματάει ποτέ.

Πάντα κάτι καινούργιο θα μάθεις, πάντα θα βελτιώνεσαι. Πρέπει συνέχεια να παρακολουθείς, να ψάχνεις, να ερευνάς, να διαβάζεις, να μελετάς, να Οφείλεις αν μη τι άλλο, πρώτα στον εαυτό σου, παράσταση με την παράσταση, ρόλο με το ρόλο να γίνεσαι καλύτερος. Ουσιαστικότερος. Να εξασκείς συνέχεια τα εκφραστικά σου μέσα, το σώμα, το μυαλό σου.

Ποια στοιχεία πρέπει να έχει ένας ηθοποιός για να σταθεί στο θέατρο, κινηματογράφο, τηλεόραση; Ποια συμβουλή θα δίνατε στους νέους που θα ήθελαν να ασχοληθούν με την υποκριτική;

Γερό στομάχι, θέληση, υπομονή, επιμονή. Να παρατηρεί. Να ψάχνει, να ερευνά, να μελετά. Και να δουλεύει πολύ. Και συνέχεια. Τον Κάθε ρόλο, σαν να είναι ο πρώτος ή ο τελευταίος του.

Τι θαυμάζεται σε έναν άνθρωπο και τι σας απογοητεύει;

Τη συνέπεια, τη γενναιοδωρία, την καλοσύνη, την ευφυΐα, την ευγένεια. Αντίθετα με απογοητεύει η ανοησία, η αγένεια, το θράσος, η μικρότητα, η αλαζονεία.

Κάνοντας την αυτοκριτική στην παρουσία σας στο χώρο της σκηνοθεσίας, υπάρχει κάτι που θα θέλατε να αλλάξετε;

Κάθε φορά όταν ξανακοιτάζεις μια παράσταση, ιδιαίτερα μετά από κάποιο χρονικό διάστημα, θες να τα αλλάξεις όλα. Να ξαναδουλέψεις το κείμενο, τους ρόλους, τις σκηνές, τις ατάκες. Τα λάθη σου φαίνονται τεράστια. Απαράδεκτα. Δεν έχει νόημα όμως γιατί εκείνες οι παραστάσεις, με τα σωστά και τα λάθη τους, σε οδήγησαν στις επόμενες, εδώ που είσαι τώρα. Απλά φροντίζεις να μην κάνεις τα ίδια λάθη, χωρίς αυτό να σημαίνει ότι δεν μπορεί να κάνεις ακόμη και μεγαλύτερα. Εξάλλου, ποτέ δεν εξαρτάται μόνο από εσένα. Είναι πολλοί οι παράγοντες και μια δουλειά τόσο συλλογική, όσο η δημιουργία μιας παράστασης, ποτέ δεν είναι 100% στο χέρι του κάθε σκηνοθέτη.

Ποια είναι τα συστατικά εκείνα που μπορούν να κάνουν  μια θεατρική παράσταση πετυχημένη;

Μακάρι να υπήρχε συνταγή. Το μόνο σίγουρο είναι ότι ένα κακό η μέτριο κείμενο δεν μπορεί να γίνει ποτέ μια καλή παράσταση. αντίθετα, πολύ εύκολα μπορείς αν καταστρέψεις ένα καλογραμμένο έργο.

Ποια είναι τα άμεσα σχέδιά σας, τι να περιμένουμε από εσάς στο μέλλον.

Για δεύτερη χρονιά, μετά την μεγάλη αποδοχή από κοινό και κριτικούς, συνεχίζεται στον “Πολυχώρο Vault” το αντιπολεμικό κοινωνικό δράμα του David Ian Lee “The Curing Room”. (Καλύτερο Ψυχολογικό θεατρικό θρίλερ από την Ακαδημία Ελληνικών Βραβείων Τέχνης στα 36α Κορφιάτικα Βραβεία, υποψήφιο για δύο ακόμα βραβεία, Ά Αντρικής Ερμηνείας για τον Στέλιο Ψαρουδάκη και Μουσικής Θεατρικού έργου, για το Μάνο Αντωνιάδη).

Άνοιξη 1944. Νότια Πολωνία. πριν αποχωρήσουν τα ναζιστικά στρατεύματα αιχμαλωτίζουν μια διμοιρία Ρώσων στρατιωτών. Τους σκοτώνουν όλους εκτός από επτά άνδρες, που κλειδώνουν γυμνούς, χωρίς φαγητό και νερό στο κελάρι ενός άδειου Μοναστηριού. Την ελπίδα, θα την διαδεχτεί η ένταση, ο θυμός, η άρνηση, ο φόβος, η απόγνωση, η απελπισία. Ο εγκλεισμός, η πείνα και η δίψα, το ένστικτο της επιβίωσης γρήγορα θα τους οδηγήσει στα άκρα. Βασισμένο σε αληθινά γεγονότα και αυστηρώς ακατάλληλο, παρουσιάζεται για πρώτη φορά στην Ελλάδα. Ένα έργο βαθιά συγκινητικό, ανθρώπινο, σκληρό, άγριο, σπαρακτικό. Ένα αγωνιώδες, τολμηρό, αποτρόπαιο και έντονο θρίλερ.

Επίσης, πρεμιέρα έχουν κάνει εδώ και τρεις εβδομάδες οι “Φυλακισμένες”, των Ignacio del Moral και Veronica Fernadez, με έναν 16μελή θίασο. Ισπανία χειμώνας του 1950, μετά τον εμφύλιο. Η Δικτατορία του Φράνκο στην εξουσία. Συνεργασία Εκκλησίας και Φασιστών. Καθολικισμός. Γυναικείες φυλακές μέσα σε ένα Μοναστήρι. Κρύο, πείνα, αρρώστιες, απομώνoση, κακοποίηση, βια, θάνατος.

Γυναίκες φυλακισμένες. Κάποιες για πολιτικούς λόγους, όπως η κουμουνίστρια και η αναρχική, και άλλες για κλεψιές, πορνεία, μοιχεία, παράνομες εκτρώσεις, φόνους, κάποια που σκότωσε τον άντρα της και άλλη που έπνιξε το μωρό της. Χαίρονται, γελάνε, ερωτεύονται, ονειρεύονται, ελπίζουν, προσεύχονται, ραδιουργούν, θυμώνουν, γκρινιάζουν, τσακώνονται, απελπίζονται, κλαίνε, πονάνε, αλλά πάντα συμπαραστέκονται η μία στην άλλη.

Επιθυμούν το πολυτιμότερο αγαθό, την ελευθερία τους, ένα καινούργιο ξεκίνημα, μια νέα αρχή. Οι ακραίες συνθήκες και τα ακραία πάθη, οδηγούν σε ακραίες συμπεριφορές. Μια χάρη από τον Επίσκοπο που διεκδικούν όλες. Ένα καταστροφικό επισκεπτήριο. Ένοχα μυστικά βγαίνουν στο φως. Και μετά μια σειρά από αποκαλύψεις και ανατροπές που οδηγούν στο τραγικό τέλος…

Δύο ακόμα παραστάσεις σε δική μου σκηνοθεσία, και πολλές νέες και ενδιαφέρουσες συνεργασίες προετιμάζουμε στο “Vault”.

Ποιο μήνυμα θα θέλατε να στείλετε στους νέους μέσα από το Young People.

Να συνεχίσουν να ονειρεύονται, και να προσπαθούν με αξιοπρέπεια και σεβασμό στους γύρω τους, να κάνουν ότι μπορούν για να πραγματοποιήσουν τα όνειρά τους!

---

Ας μάθουμε κάποια πράγματα για τον Δημήτρη Καρατζιά

Γεννήθηκε στις Σέρρες το 1973. Σπούδασε δημοσιογραφία στη Θεσσαλονίκη, ενώ παράλληλα ξεκίνησε μαθήματα υποκριτικής στο Θεατρικό εργαστήρι “Παράθλαση”. αφού πρώτα παράτησε τη νοσηλευτική Έδεσσας. Τελείωσε τη Δραματική Σχολή Αθηνών του Γ. Θεοδοσιάδη (1998) και παρακολούθησε μαθήματα Συγγραφής με τον Στάθη Βαλούκο στο Μικρό Πολυτεχνείο.

Από το 2000 εργάζεται ως ηθοποιός στο θέατρο έχοντας παίξει σε πολλές παραστάσεις όπως: “Bent” του Martin Sherman, “Elizabeth” διασκευή και σκηνοθεσία του Δημήτρη Καρατζιά, “Οι ράγες πίσω μου” Του Ρώμα, “Πολύ κακό για το τίποτα” του Σαίξπηρ Ουίλιαμ, “Βάτραχοι” αλλά και “Αχαρνής” του Αριστοφάνη κ.α Μεγάλη και οι συμμετοχή του στο κινηματογράφο παίζοντας σε ταινίες όπως: “Μία προσπάθεια ακόμα”, “Βαραβάς”, “Πεθαίνει καλύτερα όποιος πεθαίνει τελευταίος”, “Άνθρωπο”, “Το αγόρι με τα μπαλόνια” κ.α Παρουσία και στην τηλεόραση σε σειρές όπως: ¨Εθνική Ελλάδος”, “Ματωμένα χώματα”, “Η εξαφάνιση”, “Εντιμότατη κερατάδες”, “Εφτά θανάσιμες πεθερές (Η Πατρινιά πεθερά)” κ.α

Τα τελευταία χρόνια εργάζεται και σαν σκηνοθέτης θεάτρου. Απο το 2012 έχει την καλλιτεχνική επιμέλεια και είναι συνιδιοκτήτης του “Πολυχώρου” Vault”. Έχει σκηνοθετήσει παραστάσεις όπως: “Μικρές ιστορίες φόνων” του Μπρατάκου, “”Πνιγμονή” βασισμένη στο Σπίτι της Μπερνάντα Άλμπα του F.G. Lorca διασκευασμένη απο τον Καρατζιά. “Η Μαμά μου ποτέ δεν πεθαίνει” της Claire Castillon, “Bent” του Martin Sherman, “Elizabeth” βασισμένο στο Βασιλικό μετά Τρούλου του Ρώμα Χ.

Ταυτόχρονα, με τη σκηνοθεσία, κάνει και τις πρώτες του συγγραφικές απόπειρες πραγματοποιώντας δύο διασκευές για το θέατρο. “Elizabeth” και ” ¨Πνιγμονή”. Το πρώτο του θεατρικό έργο “Αρκετά πια με την Αντέλα” μια φανταστική συνέχεια του σπιτιού της Μπερνάρντα Άλμπα παρουσιάστηκε στο θέατρο σε σκηνοθεσία της Λίλλυς Μελεμέ για δύο σεζόν.

Instagram Δημήτρης Καρατζιάς

Σημείωση: Για την ολοκλήρωση της Συνέντευξης του Σκηνοθέτη Δημήτρη Καρατζιά συνεργάστηκαν οι ομάδες Της Έκφρασης και Υλοποίησης και η Ομάδα Συνεντεύξεων. Υπεύθυνη συνέντευξης Μαρία Διονυσοπούλου.